Opera, nie całkiem mydlana

Książka zaczyna się obiecująco, pamiętam swoje o!, skoro autor wprowadza takiego świadomego bohatera, to sposób przedstawienia tematu (żeby nie powiedzieć problemu) miłości może mieć ciekawą perspektywę. Pierwsze zapoznanie z bohaterami odbywa się poprzez wskoczenie im do łóżka. Przez piętnaście (dość krótkich) rozdziałów poznajemy mieszkańców tytułowego placu z ich intymnej strony. Po czwartym rozdziale zaczęłam notować listę imion (łącznie to trzydzieści osób na 160 stronach sic!) i kartkować książkę, czy aby nie będą to tylko luźne wariacje na temat. Kolejne rozdziały, gdzie losy postaci zazębiają się, są jednak napisane w taki sposób, że bez problemu po kilku zdaniach można się zorientować z sytuacji o kogo chodzi, nawet nie pamiętając imion. Autor pozwala sobie na żart na ten temat z siebie albo czytelnika w słowach jednej z bohaterek:

"Potem spróbowała zabrać się do lektury »Kobiety nad wodą«, powieści swojego sąsiada Baptiste'a Moniera, której pierwszy rozdział uznała za nieudany, bo nie umiała zapamiętać imion bohaterów."

Temat miłości jest ujęty wyczerpująco, aż do przesady – całe spektrum związków z miłości i bez miłości. Samotność i skoki w bok (nie tylko hetero), nastoletnie kłótnie, wyrafinowane gry erotyczne, pary różnej rasy, tej samej płci, związki małżeńskie z dziećmi, bez dzieci, pary będące tylko z przyzwyczajenia, pary z długoletnim stażem i miłość dopiero rodząca się. Gwałt, gry zazdrości, erotyka osób z wirusem hiv (od urodzenia), osób transpłciowych, bezpłodnych, uzależnionych od seksu, trójkąty – jawne, samobójstwo z miłości, papierowe małżeństwo. W takiej ilości przypadków postacie stają się anonimowe, pełnią niejako rolę statystów, bo trudno kogokolwiek wyróżnić, ale jednocześnie są godnymi reprezentantami swojego przypadku. Ponieważ czytelnik na pewno wśród tego towarzystwa odnajdzie i siebie, bez problemu ma szansę solidaryzować się, polubić, utożsamiać z którymś.

Wszystko to jest przedstawione na szerszym tle, jest i skandal polityczny, trochę smaczków ze światka artystycznego, prasowego, czy środowisko nie do końca legalnych klubów. Na pewno nie jest nudno, rozdziały czasem kończą się w zaskakującym momencie, a cierpliwość czytelnika wystawiona na oczekiwanie, gdyż następny dotyczy innych bohaterów. Jednak autor dba o to, aby wrócić do tematów niedokończonych i urwanych, przy innej okazji niejako mimochodem, przez co czytelnik "ogląda" tę samą sytuację, ale już w nowym świetle. Ma to nieoceniony wpływ na wartkość opowieści.

Elementem intrygującym są tajemnicze, anonimowe liściki z wyznaniem miłości. Do ostatniej strony książki nie wiadomo, kto jest ich autorem. Domysły i pragnienia bohaterów powodują zaskakujące reakcje, co staje się istotnym elementem, na którym budowana jest opowieść. Prowadzi to do przemiany, przekraczania granic praktycznie w każdym przypadku, jednak nie zawsze są to zmiany na lepsze.

"Dostają list miłosny i nie sprawia im to przyjemności. Żaden nie zareagował tak samo."

Język jest dość prosty, opisy erotyczne subtelne, wyważone, często służą też głębszej refleksji.

"Faustina, siedząc nago na łóżku […] zastanawiała się nad tym, co się właśnie wydarzyło. […] Mężczyzna, który uważał się za zakochanego od miesięcy, […] gdy tylko odnalazł Świętego Graala, gdy otworzyła przed nim ramiona, zadowolił się położeniem na łóżku, odbębnieniem gry wstępnej, a potem ciężko dysząc, osiągnął orgazm po apatycznych ruchach, powtarzalnych i nudnych, krótko mówiąc pozbawionych zapału."

"Czuła ręce Hippolyte’a przesuwające się po jej ramionach, jego delikatne palce tak nawykłe do kwiatów, że pieściły ją, jakby była płatkiem. Delektowała się łagodnym, słonym potem, który miała wkrótce zbierać, niczym rosę, na swojej rozpalonej szyi, gdy dojdzie do penetracji. Muskała wargami pokryty aksamitną skórą członek Hippolyte’a, a potem ugniatała pełnymi dłońmi jego silne, cętkowane pośladki."

Wszystko to pozwala dać się ponieść słowom i szybko przewracać kartki, ponad 700 kartek! Nie ma jednak wrażenia przesytu, raczej uznanie dla autora, że przedstawia to tak wyczerpująco i wieloaspektowo. Chociaż dla mnie wystarczyłoby, aby książka kończyła się wcześniej, wydaje mi się, że zakończenia niektórych historii są zbyt rozwlekłe, zawierają niepotrzebne elementy. Jednak z drugiej strony, z punktu widzenia życia, rzeczywiście tak czasem jest, że potrzebujemy potwierdzania, testowania uczuć oczywistych.

Po przeczytaniu innej książki autora "Moje życie z Mozartem" przychodzi mi skojarzenie, że Papugi z placu D’Arezzo można porównać do opery, ponieważ jest równie wielowymiarowym dziełem. Każdy z bohaterów ma swoją "arię" solową, ale wyraża się również przez duety, tercety, chór. Sceną finałową jest tradycyjny, doroczny piknik mieszkańców (już przemienionych) na placu, przy którym zamieszkują. Wcześniej przychodziło mi mniej ambitne skojarzenie z happy endem amerykańskich filmów.

Wielkim minusem w czytaniu jest niezliczona ilość literówek (ja zamiast ją, ta zamiast tą itp.), to oczywiście nie jest winą autora, tylko wydania, ale do tej pory nie spotkałam książki tak zaśmieconej.

Zakończenie jest zaskoczeniem co do osoby wysyłającej listy, jednak wniosek płynący z książki prosty i niemal oczywisty…

"Wbrew pozorom, wobec podobnego gestu nikt nie czuje ani nie oczekuje czegoś identycznego."

I po to tylko przeczytać tyle stron? 😊

"Nie zapominaj, że jestem powieściopisarzem. Dzięki temu żyłem za stu."

*Wszystkie cytaty pochodzą z tej książki.