Pawilon szósty

Upatrywanie swej nieśmiertelności w przemianie materii jest takim samym dziwactwem jak prorokowanie świetnej przyszłości futerałowi wówczas, gdy drogie skrzypce zostały już strzaskane i są niezdatne do niczego.

Przesądy oraz cała ta życiowa ohyda i obrzydliwość jest potrzebna, ponieważ z biegiem czasu przeistacza się ona w coś innego, celowego, tak, jak nawóz przeistacza się w czarnoziem. Na ziemi nie ma nic tak dobrego, co by w swym zaczątku nie zawierało obrzydliwości.

[...] na tym świecie wszystko jest nieciekawe i bezwartościowe z wyjątkiem wzniosłych, uduchowionych przejawów ludzkiego umysłu. Rozum kreśli jaskrawą granicę między zwierzęciem a człowiekiem, napomyka o boskości tego ostatniego, a nawet do pewnego stopnia, zastępuje mu nieśmiertelność, która nie istnieje. Opierając się na powyższym, wnioskujemy, że jedynie rozum jest dostępnym dla nas źródłem radości. Że zaś nie widzimy i nie słyszymy wokół siebie rozumu - więc jesteśmy pozbawieni radości. Mamy wprawdzie książki, lecz to nie może zgoła zastąpić żywego słowa i obcowania. Gdyby pan zezwolił na uczynienie niezbyt udanego porównania, rzekłbym, iż książki - to nuty, rozmowa zaś - jest śpiewem.

[...] bowiem nie należy ludziom przeszkadzać w procesie wariowania.