Cytaty Zwrotnik Raka - Henry Miller

Tuż obok, dotrzymując kroku rodzajowi ludzkiemu, biegnie inna rasa stworzeń, tych nieludzkich, rasa artystów, którzy – kierowani niezbadanymi impulsami- biorą tę pozbawioną życia masę ludzką i dzięki gorączce i fermentowi, jakim ją nasycają, przemieniają to wilgotne ciasto w chleb, chleb w wino, a wino w pieśń. Z martwego kompostu i obojętnego żużlu tworzą pieśń, która niesie truciznę. Widzę, jak rasa tych osobników plądruje wszechświat, wywraca wszystko do góry nogami, brodząc wiecznie we łzach i we krwi, ich dłonie zawsze pozostają puste, wysunięte poza granice naszego świata, wyciągnięte do nieosiągalnego Boga: uśmiercają wszystko, czego dosięgniesz, by uciszyć owego potwora, który szarpie im wnętrzności. Widzę, że gdy wyrywają sobie włosy z głowy, usiłując pojąć, zrozumieć to, co wiecznie nieosiągalne, kiedy wyją jak oszalałe bestie, rozrywają kłami i przeszywają rogiem, wiem, że tak być musi, że nie ma innej drogi. Człowiek należący do tej rasy musi stanąć na wzniesieniu, bełkocząc coś, aż wypruje sobie flaki. Naprawdę słuszne to i sprawiedliwe, on to uczynić musi! I wszystko, co nie dorównuje temu przerażającemu widowisku, co jest mniej wstrząsające, mniej okropne, mniej szalone, mniej pijane i mniej trujące, nie jest sztuką. Cała reszta jest imitacją. Cała reszta przynależy do życia bez życia.

Świadom dziś jestem swego rodowodu. Nie muszę spoglądać w horoskop czy tablice genealogiczne. Nie mam pojęcia, co zapisano w gwiazdach albo w mojej krwi. Wiem, że wywodzę się od mitycznych założycieli naszej rasy. Człowiek podnoszący do ust świętą flaszę, kryminalista klęczący na rynku, człowiek niewinny, dla którego prawdziwy wstrząs stanowi odkrycie, że wszystkie trupy śmierdzą, szaleniec tańczący z błyskawicą w dłoniach, mnich unoszący habit, by spryskać moczem świat, fanatyk przetrząsający biblioteki w poszukiwaniu Słowa – wszyscy oni stopieni są we mnie, wywołują w mojej jaźni zamęt i ekstazę. Jeśli jestem nieludzki, to tylko dlatego, że mój świat przekroczył granice człowieczeństwa; dlatego, że bycie ludzkim wydaje mi się czymś niskim i płaskim, zamkniętym w ramach moralności i kodów, zdefiniowanym przez komunały i „izmy”. Wlewam do gardła sok winogron i znajduję w nim mądrość, ale moja mądrość nie bierze się z winogron, mój stan upojenia nie zawdzięcza nic winu...

Jeśli chcesz jeść, musisz chodzić w zaprzęgu, maszerować noga w nogę i trzymać krok. Całą Ziemię pokrywa szara pustynia, dywan ze stali i cementu. Produkcja! Więcej nakrętek i śrub, więcej drutu kolczastego, więcej biszkopcików dla psów, więcej kosiarek do trawy, więcej łożysk, więcej materiałów wybuchowych, więcej trującego gazu, więcej mydła, więcej pasty do zębów, więcej gazet, więcej oświaty, więcej kościołów, bibliotek, muzeów. Naprzód! Czas nagli. Płód przeciska się przez szyjkę macicy, a nikt tam nawet nie splunie, by ułatwić mu wyjście. Suchy, na pół uduszony płód. Nie zakwili, nie zaszczebiocze. Salut au monde! Salut z dwudziestu jeden dział oddany z odbytu. „Noszę kapelusz, jak mi się podoba – w domu i na dworze” – powiedział Walt. I to w czasach, kiedy można było jeszcze dostać kapelusz, który na ciebie pasował. Ale czas mija. Teraz, by dostać odpowiedni kapelusz, trzeba iść na krzesło elektryczne. Nakładają ci tam taką piuskę. Trochę przyciasna, co? Nie szkodzi. Pasuje jak ulał!

Z wyjątkiem siedzącego obok mnie Renauda, pozostali ulecieli z mojej pamięci; należeli do kategorii bezbarwnych osobników, z których składa się świat inżynierów, architektów, dentystów, aptekarzy, nauczycieli itp. Nie było nic, co odróżniałoby ich od motłochu, którym będą później pomiatać. Każdy z nich był zerem w całym tego słowa znaczeniu; i właśnie takie zera składają się na jądro tej szanownej, żałosnej socjety. Jadali ze spuszczonymi głowami i zawsze pierwsi głośno dopominali się o dokładkę. Sypiali mocno i nigdy nie narzekali; nie byli ani radośni, ani nieszczęśliwi. Należeli do tych obojętnych, których Dante wysłał do przedsionka piekła. Sama śmietanka.

Człowiek zostaje wyrzucony w świat jak mała brudna mumia; drogi śliskie są od krwi i nikt nie wie, dlaczego tak być musi. Każdy podąża własną ścieżką i choćby ziemia wydawała tyle owoców, że aż gniłyby od nadmiaru, nie byłoby czasu ich zebrać; każdy pędzi do światełka „wyjście” i panuje taka panika, tak się wszyscy śpieszą, by uciec, że słabi i bezradni zostają wdeptani w błoto i nikt nie słyszy ich wołania.