Zapiski znakomitego uczonego i myśliciela (1887-1967), profesora uniwersytetu wileńskiego, a po wojnie - toruńskiego, prowadzone od 1907 roku. Uwagi o książkach, ludziach, życiu: journal intime, niezrównany w swej finezji, rzetelności, intelektualnej precyzji i głębi.

O literaturze (zwłaszcza francuskiej) XX wieku i o problemach etycznych (m.in. o Gandhim).

Tom obejmuje prace z zakresu historii filozofii. Są wśród nich zarówno znane już i głośne teksty, jak i prace dotąd nie publikowane, wydobyte z rękopisów.

Pierwszy tom Pism wileńsko-toruńskiego filozofa zawiera wznowienie wydanych wcześniej w Znaku Prób kontaktu, a także artykuły, szkice oraz inedita związane z tytułową tematyką. M.in.: Etyka wyrzeczenia; Rousseau jako pisarz; Spór o zależność etyki od religii; Przeciwko hedonizmowi; Uwagi o pogardzie dla moralności. Por. poz. 62.